Urząd Miasta Nowego Sącza

Kategoria: Komunikaty Biura Prezydenta

W sądeckim ratuszu – promocja książki o cmentarzu komunalnym

Prezydent Nowego Sącza Ryszard Nowak i właściciel wydawnictwa Goldruk Wojciech Golachowski zapraszają w najbliższy piątek, 11 kwietnia, o godz. 18.00 do Ratusza na promocję książki „Nowy Sącz – jeśli zapomnę o nich…”, autorstwa Bogusława Kołcza i Piotra Droździka.
Publikację rekomenduje w specjalnej nocie wydawniczej prof. dr hab. Stanisław Nicieja, rektor Uniwersytetu Opolskiego, wybitny znawca Kresów, autor m.in. „Cmentarz Łyczakowskiego we Lwowie”, „Łyczakowa. Dzielnicy za Styksem”, „Ogrodu snu i pamięci. Dziejów Cmentarza Łyczakowskiego 1786-2010”.
„Cmentarz to otwarta księga historii każdego miasta, swoiste archiwum na otwartej przestrzeni. Ranga miasta, jego oryginalność i znaczenie w kulturze, nauce czy gospodarce znajduje częstokroć swoje odbicie na cmentarzach. Prawa biologii powodują, że ludzie, którzy wypełnia¬li niegdyś, za życia, mury swego miasta: jego ulice, domy, świątynie, parki, stadiony sportowe, gdy zamknął się ich czas ziemski, trafili w cieniste aleje cmentarne, przy których ich najbliżsi, następcy i kontynuatorzy znaczyli ślad ich obecności poprzez wznoszenie różnych znaków pa¬mięci – czasem w postaci prostego krzyża drewnianego bądź żeliwnego z nazwiskiem i datami życia zmarłego, czasem w formie kamiennego nagrobka w prostym kształcie, ale nierzadko też w formie pięknej rzeźby, edykuły z medalionem, czy kaplicy nagrobnej ozdobionej nie tylko oryginalnym reliefem bądź pełnowymiarową rzeźbą, ale też wierszowanym epitafium. Najsłynniejsze europejskie miasta mieszczą w swoich granicach piękne cmentarze. Spoczywają tam ludzie o nazwiskach, których rezonans i znaczenie w życiu społecznym były i są imponujące. Z wielkim uznaniem i satysfakcją należy przywitać pierwszą, tak obszerną monografię nowo¬sądeckiej nekropolii, stworzoną przez dwóch jego mieszkańców – kompetentnych, wrażliwych, mających duszę artysty i autentyczną miłość do swego miasta i jego przeszłości. Książka jest dziełem znakomitego polonisty i powszechnie szanowanego wychowawcy nowosądeckiej młodzieży – prof. Bogusława Kołcza oraz artysty fotografika – Piotra Droździka. Współpraca obu autorów dała znakomity wynik. Oto powstała praca pionierska, odkrywcza, oparta na benedyktyńskim trudzie i wielkiej staranności. Bogusław Kołcz spędził na tym cmentarzu dziesiątki godzin, wynotowując nazwiska zapisane na kamiennych płytach, metalowych tabliczkach i cokołach rzeźb, a następnie przebił się przez dziesiątki roczników gazet, różnych zapisków historycznych, odbył setki rozmów telefonicznych i bezpośrednich z rodzinami zmarłych, aby napisać krótkie biogramy, swoiste „wizytówki” spoczywających na cmentarzu, by przywołać pamięć o nich”.
Rzeczywistość, mimo wielu wartościowych wydawnictw w ostatnich latach brakowało w Nowym Sączu aktualnej i obszernej prezentacji liczącego już 125 lat cmentarza (71 kwater na ponad 6 ha), ważnego miejsca pamięci sądeczan (i nie tylko). 20 lat temu w skromnym wydaniu rejestr zasłużonych sądeczan opublikował Jerzy Giza. Tym razem jednak,jak zauważa profesor Nicieja, mamy do czynienia z dziełem wręcz monumentalnym i kompleksowym (328 stron), efektem benedyktyńskiej pracy redakcyjnej.
Od wydawcy:
„Na kartach albumu, kierowanego do odwiedzających Nowy Sącz turystów, do rozsianych po kraju i całym świecie rodaków, do współczesnych mieszkańców Nowego Sącza: starszego pokolenia miłośników grodu oraz do młodych pokoleń poznających historię sądeczan, jego twórcy zamierzają pokazać światu oraz uwiecznić piórem i obrazem spoczywających na sądeckim cmentarzu znanych i bezimiennych bohaterów sądeckiej historii, patriotów – żołnierzy i powstańców, przelewających krew za ojczyznę w XIX i XX wieku, oddać hołd zasłużonym dla Nowego Sącza i Polski politykom, społecznikom, pedagogom, duchownym, urzędnikom, rzemieślnikom, przedstawicielom świata nauki i kultury”.
Niosące wiele zaskakujących odkryć biogramy zmarłych (ok. 3 tys. osób pochowanych na sądeckiej nekropolii od końca XIX w. do… marca 2014 roku), pomniki nagrobne, inskrypcje i medaliony przedstawione w albumie, fotografie i pocztówki archiwalne z bogatej kolekcji B. Kołcza i 160 fotografii współczesnych – zgodnie z zamysłem autorów – dostarczą jego czytelnikom dodatkowej wiedzy faktograficznej i doznań estetycznych, przypomną odchodzących w zapomnienie i cmentarną ciszę rodaków, staną się książkowym zaproszeniem do sądeckich i sentymentalnych spacerów wśród grobów oraz ważnym elementem kształtowania świadomości ojczystej.
„Autorom tej publikacji należą się słowa wielkiego uznania za pomysł i jego realizację, włożoną pracę i kompetencje, wrażliwość i wyobraźnię, jaką ujawnili, pisząc dzieło tak ważne, potrzebne, a od strony treści oraz formy – fascynujące. Powstała książka nie jednorazowego użytku. Trafi ona do bibliotek domowych, rodzinnych, na półki, do których się często sięga, powstała bowiem swoista biblia rodzinna, szczególnie cenna dla rodzin, które od wieków związane są z Nowym Sączem oraz dla tury¬stów, którzy trafią na szlak wiodący przez Nowy Sącz” – stwierdza prof. Stanisław Nicieja.
Przesłaniu twórców i wydawcy książki przyświecają zakorzenione w polskiej kulturze i ważne również dla naszej małej ojczyzny słowa Adama Mickiewicza: „Jeśli zapomnę o nich, Ty, Boże na niebie, zapomnij o mnie.”
*
Książka będzie do nabycia po promocyjnej cenie podczas wieczoru promocyjnego, który uświetni również recital Tomasza Wolaka.