Kategoria: Komunikaty Biura Prezydenta

Pierwsi Niepodlegli (I): JAN KICKA

Prezentujemy pierwszy film z cyklu krótkometrażowych impresji filmowych, realizowanych w ramach projektu edukacyjno-badawczo-filmowego „Pierwsi Niepodlegli”, odbywającego się w miastach, które już pod koniec października 1918 r. zrzuciły jarzmo zaborcze. Pierwszy film to historia Jana Kicki, późniejszego majora WP. 

 

Przed stu laty, jesienią  komendant POW w mieście i zastępca dowódcy Milicji Wojskowej, która rozbroiła Austriaków... O losach Jana Kicki opowiadają w filmie historyk i publicysta Jerzy Giza oraz prezes sądeckiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego Leszek Zakrzewski. 

 

 

***

Jan Kicka (ur. 16 maja  w 1895 Bratucicach k. Bochni –  zm. 17 lutego  1934 w Warszawie) Legionista, Major WP, Absolwent Gimnazjum w Bochni. Należał do Związku Strzeleckiego. Podczas I wojny światowej w 2 pułku piechoty Legionów Polskich. Po tzw. kryzysie przysięgowym w 100. śląsko-morawskim pułku piechoty. 

 

W maju 1918 r. został urlopowany z frontu. We wrześniu objął w Nowym Sączu po Bronisławie Pierackim, który udał się do Lwowa, komendę obwodu Polskiej Organizacji Wojskowej. Nawiązał współpracę z organizacją „Wolność” i w październiku 1918 r. został zastępcą dowódcy oddziału Milicji Wojskowej, którą kierował por. Stanisław Kawczak. 31 X 1918 wziął udział w antyaustriackim przewrocie i opanowaniu sądeckiego garnizonu. Wstąpił do Wojska Polskiego i wziął udział w odsieczy dla Lwowa jako dowódca kompanii 5 pułku piechoty Legionów. W listopadzie 1918 r. awansował na kapitana. 

 

Od stycznia 1919 r. dowodził na froncie ukraińskim batalionem 5. pp Legionów a od marca tegoż roku batalionem 6. pp Legionów. W lipcu 1920 r. awansował na majora i został dowódcą batalionu 201. pułku piechoty Armii Ochotniczej na froncie bolszewickim. W sierpniu 1920 został ciężko ranny i do maja 1921 r. przebywał w szpitalu. Powrócił do służby i objął dowództwo batalionu zapasowego 4. pułku piechoty Legionów w Kielcach. Ze względu na pogarszający się stan zdrowia odkomenderowany w styczniu 1924 r. do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Kielcach, a następnie ponownie na leczenie. W styczniu 1925 r. przeszedł w stan spoczynku. Zamieszkał w Płocku. Odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości i  Krzyżem Walecznych. Upamiętniony na tablicy w kościele św. Kazimierza w Nowym Sączu. Brat stryjeczny generała Leopolda Okulickiego, ostatniego komendanta Armii Krajowej. 

Biogram Jana Kicki powstał na podstawie opracowania Jerzego Gizy.  

Jednym z partnerów projektu „Pierwsi Niepodlegli” jest miasto Nowy Sącz. 

***

„Pierwsi Niepodlegli” to makroregionalny, dwuletni (2017-2018) projekt badawczo-edukacyjno-filmowy, mający na celu skuteczne przywrócenie wspólnocie narodowej pamięci o serii niesłusznie zapomnianych, zwycięskich zrywów niepodległościowych w ówczesnej Galicji i na Śląsku Cieszyńskim, dzięki którym polskie instytucje przejęły tutaj pełną władzę z rąk zaborców jako pierwsze w całym kraju, kilkanaście dni wcześniej niż w Warszawie. To właśnie obszar między Cieszynem a Sanokiem był bowiem pierwszym realnie niepodległym regionem obszarem w odradzającej się, po okresie zaborów, Rzeczpospolitej.
 

Wydarzenia z października 1918 r. są jednak wciąż szerzej nieznane naszym rodakom. Tymczasem pozostają do dziś wzorcowym przykładem obywatelskiej aktywności i szlachetnej współpracy ponad podziałami – nie powiodłyby się bez współdziałania na co dzień wręcz wrogo się traktujących środowisk i stronnictw, a także bez ich kooperacji w skali całego makroregionu. Te wspólnie podjęte na rzecz Ojczyzny wysiłki najlepiej ilustruje fakt, że np. sporą część wyzwolicieli Tarnowa stanowili… sądeczanie, a na czele przewrotu wojskowego w Krakowie stanęli tarnowianie. Nawiązując do tych faktów, inicjatorzy projektu chcą wspomóc integrację wewnętrzną i zewnętrzną uczestniczących w nim wspólnot lokalnych oraz wzmocnić – wokół chlubnych wydarzeń historycznych – ich wspólną, regionalną i ogólnonarodową tożsamość.
 

Ożywiając pamięć o pionierskich zasługach dla Niepodległej, organizatorzy chcą przypomnieć także, że nasz region pozostawał najdłużej zniewoloną częścią Polski. Został też najbardziej doświadczony w trakcie I wojny światowej.
 

W szczególny sposób projekt adresowany jest do społeczności następujących miast/ subregionów Małopolski: Cieszyna, Krakowa, Nowego Sącza, Rzeszowa, Tarnowa, Wadowic i Zakopanego/Nowego Targu a także Bochni, czy Sanoka, czyli do wszystkich ośrodków, które już 31 października 1918 r. lub dnia następnego realnie wybiły się na niepodległość. 

 

W następnej kolejności projekt kierowany jest także do mieszkańców innych miejscowości Małopolski, Śląska Cieszyńskiego i Podkarpacia, które odzyskiwały wolność w pierwszych dniach pamiętnego listopada 1918 r.

 

Szczegóły projektu na stronie internetowej: PIERWSI NIEPODLEGLI 

Autor: Biuro Prasowe UM/AM
Dodano: 2018-06-25 12:28:38