Urząd Miasta Nowego Sącza

Kategoria: Komunikaty Biura Prezydenta

Poradnik ochrony przeciwpożarowej

Ze względu na wzrastającą liczbą pożarów i zatruć tlenkiem węgla w okresie zimowym istnieje koniecznością upowszechnienia wśród mieszkańców miasta Nowego Sącza oraz jednostek administrujących i zarządzających obiektami mieszkalnymi oraz użyteczności publicznej - zasad zachowania się i postępowania z urządzeniami grzewczymi, jak również konieczności dokonania sprawdzenia i kontroli drożności przewodów kominowych i wentylacyjnych.
W tym celu Referat Zarządzania Kryzysowego, Ochrony Ludności i Spraw Obronnych Urzędu Miasta udostępnia opracowany „Poradnik Ochrony Przeciwpożarowej”. Oto najważniejsze zawarte w nim treści.

fot. (leś)

***
Sezon zimowego ogrzewania mieszkań w blokach i domach mieszkalnych to co roku okres zwiększonej ilości pożarów. W tym czasie statystyki Państwowej Straży Pożarnej wskazują na większą liczbę ofiar śmiertelnych i osób poszkodowanych.
Przyczyny powstania pożarów od lat ciągle się powtarzają. Dominujące ich grupy stanowią podpalenia, nieostrożność osób dorosłych i nieletnich, wady lub niewłaściwa eksploatacja urządzeń i instalacji elektrycznych oraz wady i zła obsługa urządzeń grzewczych.
Dlatego też aby zapewnić sobie i bliskim bezpieczne oraz spokojne chwile, warto zapamiętać kilka podstawowych zasad bezpieczeństwa pożarowego.

1. Eksploatacja urządzeń elektrycznych

Nie stosuj bezpieczników o większej mocy niż wskazane, nie „watuj” bezpieczników topikowych.
Używaj tylko tyle odbiorników prądu elektrycznego na ile obliczono moc instalacji elektrycznej – nadmierne obciążenie instalacji powoduje przegrzewanie się kabli
i przewodów oraz wypalanie styków w gniazdkach i puszkach rozgałęźnych.
Zlecaj wykonanie przeglądów technicznych urządzeń elektrycznych i gazowych zgodnie z instrukcją obsługi osobom do tego upoważnionym, nie eksploatuj uszkodzonych urządzeń elektrycznych i gazowych.
Nie ustawiaj sprzętu telewizyjnego i radiowego w nie wentylowanych regałach, na półkach obłożonych książkami i innymi materiałami palnymi – przez powolne
i długotrwałe nagrzewanie zakurzonych przedmiotów może dojść do zapalenia.
Nie wykonuj prowizorycznych podłączeń elektrycznych i nie przerabiaj stałych instalacji oraz przedłużaczy elektrycznych.
Używaj tylko urządzeń elektrycznych posiadających krajowe atesty i dopuszczenia.
Jeśli decydujesz się na wymianę kuchenki koniecznie kup tę z wyłącznikiem przeciwwybuchowym.
Nie ustawiaj elektrycznych urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów palnych (mebli, firanek, itp.) – zachowaj odległość (minimum 50 cm) jak i również bezpośrednio na podłożu palnym.

2. Eksploatacja urządzeń gazowych

W mieszkaniu nie przechowuj więcej niż 2 butli gazowych o ładunku nie przekraczającym 11 kg, nie podłączonych do urządzeń gazowych.
Nie przechowuj butli w pomieszczeniach poniżej poziomu terenu (piwnicach i na klatkach schodowych), ponieważ gaz propan-butan jest cięższy od powietrza, może zalegać
w pomieszczeniu grożąc wybuchem.
Pamiętaj o okresowej kontroli butli na gaz płynny.
Nie zatykaj przewodów wentylacyjnych – w prawidłowo działających urządzeniach gazowych, w przypadku braku wystarczającej ilości powietrza, następuje niepełne spalanie gazu i może powstać trujący, niewyczuwalny tlenek węgla (CO). Ponadto nadmierna zawartość w powietrzu produktów spalania gazu jest niekorzystna dla ludzi, szkodliwa dla zdrowia.
Zlecaj okresowe czyszczenie kanałów kominowych i wentylacyjnych – zaniedbania tych czynności często są przyczyną śmiertelnych zatruć tlenkiem węgla, szczególnie podczas kąpieli w łazienkach wyposażonych w gazowe ogrzewacze wody.
Nie ogrzewaj pomieszczeń kuchnią gazową – bardzo często takie praktyki kończą się poważnym zatruciem organizmu.
Gazowe urządzenia promiennikowe wyposażone w katalizatory mogą być używane w pomieszczeniach o powierzchni powyżej 40 m², w których nie przebywają stale ludzie.
Używaj urządzeń gazowych posiadających krajowe atesty i dopuszczenia oznakowanych znakami bezpieczeństwa B, CE.
Nie ustawiaj urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów palnych (mebli, firanek itp.) – zachowaj odległość minimum 50 cm, jak i również na podłożu palnym.
Wszelkie czynności związane z rozłączaniem i przyłączaniem urządzeń gazowych do sieci może wykonać tylko specjalista z odpowiednimi uprawnieniami.
W przypadku zapalenia się gazu uchodzącego z nieszczelnego zaworu butli z gazem:
- zarzuć na butlę mokry koc w celu ostudzenia butli,
- zakręć zawór na butli i wynieś ją na zewnątrz pomieszczenia.

3. Pamiętaj! Aby uniknąć zatrucia tlenkiem węgla:

Dbaj o stan techniczny urządzeń spalinowych, grzewczych, przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych) i instalacji gazowych.
Poddawaj je okresowej kontroli co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznej sprawności.
Usuwaj zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:
- od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym co najmniej dwa razy w roku,
- od palenisk opalanych paliwem stałym (drewno, węgiel, koks, itp.) co najmniej cztery razy w roku.
Usuwaj zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych co najmniej raz w roku.
Nie zatykaj przewodów wentylacyjnych.
Nie ogrzewaj pomieszczeń kuchnią gazową.
Wszelkie czynności związane z rozłączaniem i przyłączaniem urządzeń grzewczych i innych spalinowych, kontrolą i czyszczeniem przewodów kominowych oraz ich naprawę mogą wykonywać tylko specjaliści z odpowiednimi uprawnieniami.
Każde urządzenie grzewcze opalane paliwem ciekłym, gazowym czy stałym zużywa powietrze do spalania paliwa i wydziela spaliny zawierające substancje szkodliwe dla zdrowia człowieka. W czasie pracy urządzenia zapewnij swobodny dopływ odpowiedniej ilości powietrza i odpływ spalin.
Każde pomieszczenie, w którym jest zainstalowane urządzenie opalane paliwem musi mieć stale zapewnione przewietrzani, itp. otwory do dopływu świeżego powietrza oraz otwór do przewodu wywiewnego (z kratką) służący do odprowadzania zużytego powietrza.
Urządzenia spalinowe powinny być obsługiwane wyłącznie przez osoby dorosłe, nie pozwalaj dzieciom na zabawę i manipulowanie przy piecu, kuchni, ogrzewaczu przepływowym wody i innym urządzeniu, a unikniesz nieszczęścia.
Zabronione jest użytkowanie uszkodzonych urządzeń spalinowych, przewodów kominowych i instalacji gazowej.
Nie dopuszczaj by spaliny wypływały do wnętrza pomieszczenia. Spaliny te zawierają tlenek węgla, który powoduje zatrucie organizmu.
Objawy:
szum w uszach, ociężałość, przyspieszone tętno, zawroty głowy, ogólne osłabienie i utrata przytomności.
W przypadku zatrucia należy udzielić choremu pierwszej pomocy i wezwać pogotowie ratunkowe.
Postępowanie przy udzielaniu pierwszej pomocy:
- wynieść chorego na świeże powietrze (przewietrz pomieszczenie),
- rozepnij odzież, ułatwiaj oddychanie,
- w przypadku, gdy chory stracił przytomność i nie oddycha podejmij reanimację,
- chorego okryj kocem i nie pozwalaj mu zasnąć,
- nieustannie dozoruj chorego, aż do przybycia pogotowia.
Jeżeli wyczujesz zapach spalin w pomieszczeniu, natychmiast wyłącz urządzenia spalinowe, wyjdź z pomieszczenia, pootwieraj okna i drzwi, wezwij specjalistę do naprawy urządzenia lub przewodów kominowych.
Urządzenia użytkuj zgodnie z instrukcją obsługi.
Wszelkie samowolne przeróbki urządzeń, instalacji, przyłączy, przewodów kominowych, próby dostosowania do innego rodzaju paliwa i przestawianie urządzenia na inne miejsce są niedozwolone.

4. Zadbaj o własną drogę ewakuacyjną podczas pożaru

Nie zakładaj krat na drzwi i okna, na klatkach schodowych i przejściach między nimi, wyjściach na dach – krata utrudnia ewakuację podczas pożaru oraz wydłuża czas oczekiwania na pomoc strażaków. Jeżeli bardziej boisz się złodziei niż pożaru zakładaj kraty, które można otworzyć od wewnątrz. Klucz pozostaw w umówionym miejscu, znanym wszystkim domownikom. Pamiętaj, że podczas pożaru może to być jedyna droga ewakuacji. Mieszkanie będzie silnie zadymione, a spanikowani domownicy mogą zapomnieć gdzie znajduje się klucz.
Nie zastawiaj sprzętami korytarzy i dojść do mieszkań – utrudnić tym możesz drogę
Ewakuacji, dojście ratowników a palny sprzęt może być przyczyną zaprószenia i rozprzestrzenienia pożaru.

5. Nieostrożność i niezachowanie elementarnych zasad bezpieczeństwa pożarowego to główne przyczyny powstawania większości pożarów

Dlatego: dopilnuj, by dzieci nie bawiły się ogniem otwartym, materiałami pirotechnicznymi czy urządzeniami elektrycznymi, nigdy nie pozostawiaj małoletnich dzieci bez opieki;
Nie spalaj śmieci w śmietnikach;
Nie zaprószaj ognia w zsypie;
Nie pal papierosów w łóżku lub fotelu przed zaśnięciem – ludzi giną nie tylko w pożarach obejmujących całe mieszkanie. Zdarza się, że niedopałkiem papierosa mieszkańcy rozniecają ogień na małej powierzchni (do kilku metrów kwadratowych), ale to wystarcza, by gazy pożarowe śmiertelnie zatruły ludzi;
Nie zapalaj świec stojących pod pólkami lub lamp z abażurem przylegającym bezpośrednio do palnych mebli – nagrzewanie powierzchni może trwać wiele godzin aż do momentu zapalenia;
Nie pozostawiaj włączonej kuchenki gazowej bez dozoru – wykipienie wody w garnku może doprowadzić do silnego zadymienia mieszkania, szczególnie niebezpiecznego dla śpiących osób. Przypadkowe wygaszenie kuchenki podczas gotowania może również doprowadzić do wybuchu gromadzącego się gazu.
Kup gaśnicę proszkową, minimum 1-kilogramową, którą będziesz mógł ugasić w mieszkaniu każdy pożar w zarodku. Taką gaśnicą możesz bezpiecznie gasić także palące się urządzenia elektryczne pod napięciem. Znajdź dla gaśnicy bezpieczne miejsce, o którym każdy z domowników będzie pamiętał.
Kup również autonomiczną czujkę wykrywającą obecność dymu – głośnym sygnałem dźwiękowym zaalarmuje o powstaniu pożaru. Zamontuj ją na przykład w kuchni. Gdy zapomnisz wyłączyć gaz pod potrawą ona ci o tym przypomni.

6. Kiedy wyjeżdżasz na dłuższy czas z domu zastosuj następujące zasady:

Przed wyjściem z domu wyłącz zasilanie prądu elektrycznego oraz zakręć zawór wodny i gazowy.
U sąsiadów pozostaw informację, gdzie będziesz przebywać.
Zakręć dokładnie butlę gazową.
Uporządkuj balkon, piwnicę i strych. Pamiętaj – składowane materiały palne, a w szczególności ciecze łatwo zapalne, benzyna, rozcieńczalniki, dezodoranty, farby, lakiery, ciecze ropopochodne i inne – mogą być przyczyną pożaru. Składowanie wymienionych materiałów niebezpiecznych pożarowo w wymienionych miejscach jest zabronione. Przedmioty składowane na balkonach umożliwiają przerzuty ognia z niższej kondygnacji na wyższą i utrudniają prowadzenie akcji ratowniczo-gaśniczej.

7. Gdy powstanie pożar, to:

- dzwoń pod numer straży pożarnej - 998
Staraj się zejść na piętro poniżej palącego się mieszkania lub wyjść na zewnątrz budynku – Pamiętaj – dym unosi się do góry, nie wolno zjeżdżać windami, nie należy otwierać drzwi prze które wydobywa się dym, gdyż dostarczenie większej ilości tlenu może spowodować szybki rozwój pożaru i płomienie mogą nas poparzyć.
Przebywając w mieszkaniu powyżej miejsca pożaru nie otwieraj drzwi na korytarzy, uszczelnij drzwi i wykonuj polecenia strażaków.
Staraj się nie nosić na sobie ubrań z tworzyw sztucznych w pobliżu kuchni gazowej, ogniska – jeżeli dojdzie do ich zapalenia należy próbować je zdjąć lub zalać wodą,
w ostateczności ogień na płonącej odzieży można stłumić owijając się kocem.
Do gaszenia urządzeń elektrycznych nie używaj nigdy wody, może to doprowadzić do porażenia – staraj się wyciągnąć z gniazdka sznur zasilający (np. drewnianym kijem od szczotki), można wykręcić bezpieczniki by odłączyć dopływ prądu do mieszkania.
Powiadom o zagrożeniu sąsiadów.
Nie wdychaj dymu – zasłoń usta mokrą tkaniną, jeżeli to możliwe – zmocz swoje ubranie lub owiń ciało mokrą, grubą tkaniną z naturalnych materiałów (z lnu, wełny, bawełny, itp.).
Jeżeli nie możesz opuścić mieszkania, przemieszczaj się do pomieszczenia jak najdalszego od tego, w którym się pali, zamknij za sobą wszystkie drzwi, wzywaj krzykiem pomocy.
Pomieszczenie to powinno mieć okno, balkon, loggię lub inne wyjście, prze które możesz zostać wyewakuowany.

8. Gdy poczujesz gaz, to:

Zawiadom jak najszybciej pogotowie gazowe i administrację.
Powiadom sąsiadów.
Nie włączaj światła ani żadnych urządzeń elektrycznych.
Nie zapalaj zapałek czy zapalniczek.
Zamknij zawór gazu w mieszkaniu lub na butli z gazem (butle wynieść na zewnątrz).
Otwórz szeroko okno, przewietrz mieszkanie.
Wyjdź na zewnątrz budynku.

9. Używanie materiałów i wyrobów pirotechnicznych

Dokonuj zakupów materiałów i wyrobów pirotechnicznych wiadomego pochodzenia.
Każde opakowanie jednostkowe powinno być zaopatrzone w trwały i czytelny napis w języku polskim i zawierać: oznaczenie, np. RAKIETA-PN-C-86061-II, nazwę producenta lub importera, znak dopuszczenia, instrukcję obsługi, liczbę wyrobów w opakowaniu.
Używaj tylko wyrobów oznakowanych jako klasa I i II (III klasa jest przeznaczona wyłącznie do stosowania w profesjonalnych pokazach pirotechnicznych).
Pamiętaj, że materiały pirotechniczne nie powinny być używane przez dzieci.
Przestrzegaj zakazu stosowania materiałów pirotechnicznych wewnątrz pomieszczeń.
Przestrzegaj postanowień instrukcji obsługi wyrobów pirotechnicznych, w której określony jest sposób ich bezpiecznego użytkowania,
Nie odpalaj wyrobów pirotechnicznych z balkonów i tarasów.
Pamiętaj, aby użyte przez ciebie wyroby pirotechniczne nie spowodowały pożaru.

10. Wymagania dla organizatorów imprez z udziałem ponad 50 osób

Organizator imprezy każdorazowo przed jej rozpoczęciem winien sprawdzić prawidłowość zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektu, zwracając uwagę na: właściwe warunki ewakuacji ludzi, a w szczególności zapewnienie:
- co najmniej dwu wyjść ewakuacyjnych z pomieszczeń, w których przebywać może więcej niż 50 osób lub których powierzchnia przekracza 300 m2, z drzwiami o szerokości dostosowanej do liczby osób mogących jednocześnie przebywać w pomieszczeniu, licząc 0,6 m na 100 osób, lecz nie mniej niż 0,9 m na każde drzwi oraz kierunku otwierania się zgodnie z kierunkiem ewakuacji.
- odległości najdalszego miejsca, w którym może przebywać człowiek od wyjścia ewakuacyjnego z pomieszczenia nie przekraczającej 40 m oraz odległości tego wyjścia od klatki schodowej lub drzwi prowadzących na zewnątrz budynku – 20 m.
- drożności dróg ewakuacyjnych – nie zastawiania ich, nie składowania na nich materiałów palnych, itp.
- wystroju wnętrz, w tym zapewnienia: elementów wyposażenia, dekoracji i wykładzin podłogowych wyłącznie z materiałów niepalnych lub trudno zapalnych, niepalnych wykładzin sufitowych.
- sprawności działania urządzeń i instalacji przeciwpożarowych, takich jak: gaśnic – na każde 100 m2 powierzchni powinna przypadać co najmniej jedna gaśnica 2 kg (lub 3 dm3), a długość dojścia do gaśnic nie powinna przekroczyć 30 m; hydrantów wewnętrznych; telefonów umożliwiających łączność z najbliższą jednostką Państwowej Straży Pożarnej oraz innych znajdujących się w obiekcie.
- dostępu do: gaśnic, miejsc uruchamiania urządzeń i instalacji przeciwpożarowych, przeciwpożarowych wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego oraz głównych zaworów gazu, wyjść ewakuacyjnych.

Na zdjęciach: Bądź mądry przed szkodą.