Urząd Miasta Nowego Sącza

Kategoria: Komunikaty Biura Prezydenta

"Grunwald"- sądeckie obchody 600. rocznicy Bitwy pod Grunwaldem

W tym roku przypada 600 rocznica bitwy pod Grunwaldem, jednej z największych i najdonioślejszych potyczek militarnych średniowiecznej Europy. 15 lipca 1410 r. na polach grunwaldzkich (między Lubawą a Olsztynkiem) z wojskami Zakonu Krzyżackiego starły się oddziały polskie, litewsko-ruskie i smoleńskie pod dowództwem króla Władysława Jagiełły. W trwającej ponad sześć godzin, zakończonej przed zachodem słońca bitwie Krzyżacy ponieśli klęskę, która zapoczątkowała proces rozpadu państwa zakonnego. 17 lipca 2010r Grunwald będzie miejscem wielkiej inscenizacji historycznej zatytułowanej „Bitwa pod Grunwaldem”, opartej na niektórych faktach znanych z kronik i literatury. Na mniejszą skalę, w całym kraju odbywać się będą różnorakie imprezy upamiętniające wielką wiktorię nad Krzyżakami oraz wydarzenia i postacie historyczne z nią związane. Także Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu włącza się w obchody 600 rocznicy bitwy, realizując we współpracy z Urzędem Miasta Nowego Sącza działania w ramach programu „Grunwald” Narodowego Centrum Kultury.

Zaplanowane działania podzielono na pakiety tematyczne:

1. Inscenizacja planów bitwy pod Grunwaldem - ukazanie wydarzeń z wiosny 1410 r. Według Jana Długosza (dzieło - Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae) na sądeckim zamku ról Władysław Jagiełło spotkał się wówczas z wielkim księciem litewskim Witoldem w celu omówienia strategii rozwiązania kwestii Zakonu Krzyżackiego.

2. Etos rycerski na przykładzie Zawiszy Czarnego – inscenizacja i pokaz walk rycerskich w wykonaniu grup rekonstrukcyjnych z terenu historycznego Spisza i Polski. Zawisza Czarny znany był jako zwycięzca wielu turniejów, a jego czyny obrosły legendą na terenie państwa polskiego, podobnie jak w całej Europie. Jako zaufany króla Władysława Jagiełły występował w charakterze posła i dowódcy wojskowego. Okrył się sławą rycerską i wykazał odwagą na polu walki, uczestnicząc w niejednej wojnie. W uznaniu zasług powierzono mu stanowisko starosty kruszwickiego, a później spiskiego. Stał się jednym z bohaterów narodowych, przede wszystkim symbolem odwagi, nadzwyczajnej słowności i lojalności. Oprócz turnieju odbędzie się prezentacja tańców z okresu średniowiecza. Będzie można poznać kroki, figury oraz ówczesne obyczaje i sposoby zachowania (ukłony, podawanie ręki, dworska etykieta), a także bogate stroje i kostiumy. Pokaz tańca, jak i towarzysząca jej prelekcja pozwoli na zaprezentowanie słuchaczom różnorodnych elementów z europejskiej kultury i historii.
3. Bogurodzica jako przykład pieśni rycerskiej - według przekazów Jana Długosza (dzieło Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae)pieśń ta została odśpiewana przez rycerzy przed bitwą. Bogurodzicę uznaje się za jedną z najstarszych pieśni religijnych okresu średniowiecza. Jej autorstwo przypisuje się św. Wojciechowi lub franciszkaninowi ze Starego Sącza, ojcu Boguchwałowi. Za czas jej powstania przyjmuje się XIII lub początek XIV wieku, w XV wieku nabrała charakteru "pieśni rycerskiej", nazwanej również przez Jana Długosza "pieśnią ojczystą", gdyż pełniła rolę hymnu koronacyjnego dynastii Jagiellonów.

Podczas inscenizacji pieśń zostanie wykonana w oryginale przez chór.

4. Sceny z życia miasta - jarmark jako tło historyczne wydarzeń związanych z obchodami 600 rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Podczas imprezy będzie można poznać dawne tradycje jarmarczne, oparte o przywileje królewskie nadane wraz z założeniem miasta pod koniec XIII wieku i odbywający się do dzisiaj odpust przy dawnej Kolegiacie św. Małgorzaty. Podczas jarmarku odbywać się będą pokazy i prezentacje tradycyjnych rzemiosł, m.in.: płatnerstwa, garncarstwa, tkactwa, wikliniarstwa, kowalstwa, snycerstwa, farbiarstwa, hafciarstwa, złotnictwa. Na stoisku mincerza będzie można własnoręcznie wybić monetę. Prowadzone będą warsztaty edukacyjne dotyczące wyrobu biżuterii, pisania ikon i przyrządzania potraw według dawnych przepisów. W klimat dawnych czasów wprowadzą średniowieczne pieśni i muzyka, pokaz teatrów ulicznych, a także pokaz mody.

5. Polska husaria jako przykład osiągnięć staropolskiej sztuki wojennej – rekonstrukcja wojsk z przejazdem na sadecki rynek.

NIEDZIELA - 18 lipca 2010 r. Plac kolegiacki

11.00 -12.00

otwarcie jarmarku

pokazy walk rycerskich

12.00-13.00

inscenizacja - Etos rycerski

turniej rycerski

13.00-14.00

inscenizacja w czterech aktach - Tańce i zabawy w czasach średniowiecza

warsztaty tańca średniowiecznego

inscenizacja – Ordalia

14.00-15.30
inscenizacja w czterech aktach - Tańce i zabawy w czasach średniowiecza

warsztaty tańca średniowiecznego

pokazy walk rycerskich

15.30-16.30
koncert zespołu muzyki dawnej Scandicus w Bazylice Kolegiackiej Św. Małgorzaty
16.00-17.00
inscenizacja w czterech aktach - Tańce i zabawy w czasach średniowiecza

warsztaty tańca średniowiecznego

pokazy walk rycerskich

17.00-18.00
inscenizacja - Jak Grunwald planowano

występ chóru – Bogurodzica, pieśni z epoki

18.00-19.00
inscenizacja w czterech aktach - Tańce i zabawy w czasach średniowiecza

warsztaty tańca średniowiecznego

pokazy walk rycerskich

ponadto:
11.00-19.00
prezentacja kuchni regionalnej i staropolskiej, kiermasz rzemiosła, gry i zabawy plebejskie, budowa grodów z piasku, pokazy rzemiosła i rękodzieła, warsztaty rzemieślnicze: złotnictwo, kowalstwo, szklarstwo, brązownictwo, zielarstwo, iluminacje ksiąg, czerpanie papieru, dawny haft, mincerstwo, heraldyka, ceramika, wyrób paciorków, biżuterii i pachnideł, pokazy sokolnictwa inscenizacje teatru ulicznego w wykonaniu Teatru Robotniczego im. Bolesława Barbackiego z Nowego Sącza oraz Teatru Gry i Ludzie z Katowic, warsztaty tańca średniowiecznego, inscenizacje: Cracovia Danza, Chór im. Jerzego Popiełuszki z Marcinkowic pokazy walk rycerskich i turnieje w wykonaniu grup rekonstrukcji historycznych: Gladii Amici z Tarnowa, Bractwo Rycerskie Kasztelani Sandeckiej, Grupa Rycerska z Brezna, Husaria z Bratysławy