Urząd Miasta Nowego Sącza

Kategoria: Komunikaty Biura Prezydenta

Dzień Czarnogórsko - Babiogórski

Kolejny dzień XIX Międzynarodowego Festiwalu Dziecięcych Zespołów Regionalnych ŚWIĘTO DZIECI GÓR należał do małych artystów z zespołów: ZBYRCOCEK z Juszczyna u podnóży Babiej Góry (Polska) oraz CRVENA STIJENA (Czarnogóra).

ZBYRCOCEK
Polska

Zespół pochodzi z wsi Juszczyn, należącej pod względem etnograficznym do regionu babiogórskiego. Babiogórcy zamieszkują tereny położone u północnych podnóży Babiej Góry (1725m n.p.m.), najwyższego szczytu Beskidu Wysokiego. Od południa graniczą z Orawiakami, od zachodu z Góralami Żywieckimi, od wschodu z Podhalanami, a od północnego-wschodu z Kliszczakami. Od północy obszar ten zamyka miasteczko Maków Podhalański i granicząca z nim przez rzekę Skawę Sucha Beskidzka. Podstawą tradycyjnej gospodarki przez wieki była hodowla owiec i bydła bazująca na sezonowym wypasie stad na polanach i halach, towarzyszące jej rolnictwo oraz praca w lesie połączona jeszcze w XIX wieku ze spławem drewna. W obrzędowości dorocznej zachowały się ciekawe stare zwyczaje jak np. kolędowanie z Dorotą i z Trzema Królami oraz Palenie Judasza w Wielki Czwartek, a także szereg obrzędów pasterskich, zwłaszcza owczarskich. Na okres Bożego Narodzenia w izbie u powały zawieszano tzw. światy –ozdoby wykonywane ze słomy i nasion. Folklor muzyczny i słowny był zdominowany przez wątki pasterskie i zbójnickie. Oprócz kapeli (skrzypce prym i sekund oraz basy) muzykowano także na dudach, a od schyłku XIX stulecia na heligonkach.

Na Festiwalu zespół zaprezentuje program pt. „Przy kopaniu”. Jesienią na kartoflisku kobieta kopie ziemniaki. W jego sąsiedztwie na łące bawią się dziecipod opieką starszej dziewczyny – Zośki. Kobieta przerywa w południe pracę i idzie doić krowy. Pod jej nieobecność przychodzi gromada dzieci wracających z grzybów. Korzystając z nieobecności dorosłych bawią się, palą ognisko, pieką ziemniaki, chłopcy popisują się przed dziewczętami zręcznościowymi zabawami. Niebawem przychodzi kapela- dzieci, które uczyły się grać przy pasieniu na sąsiedniej polanie.Zaczynają się tańce na łące.

Kierownikiem zespołu jest Roman Guzik, kierownikiem muzycznym Marcin Pokusa, a choreografem Krystyna Kołacz.

CRVENA STIJENA
Czarnogóra

Czarnogóra leży w śródziemnomorskiej części Europy, nad Morzem Adriatyckim, a jej społeczeństwo jest wielokulturowe i wielowyznaniowe, gdyż przez wieki kształtowało się pod silnym wpływem nie tylko basenu Morza Śródziemnego, lecz także cywilizacji i kultury Europy Środkowej i Wschodniej. Leżąc pomiędzy Wschodem i Zachodem, kultura czarnogórska jest zlepkiem elementów iliryjskich, hellenistycznych, rzymskich, katolickich, prawosławnych i islamskich. Terytorium Czarnogóry zostało zasiedlone 180 tys. lat temu, a najstarsze historyczne pozostałości to znaleziska archeologiczne wykopane w jaskini Crvena stijena, która była pierwszym zasiedlonym ludzkim habitatem na tym terenie.

Stowarzyszenie kulturalno-artystyczne CRVENA STIJENA zostało założone w 2006 roku w stolicy Czarnogóry – Podgoricy. Nazwa Podgorica znaczy „pod Goricą” [pod górką], gdzie Gorica to nazwa wzniesienia górującego nad miastem. Z kolei nazwa zespołu wzięła się od nazwy jaskini Crvena stijena [czerwona skała], znajdującej się w jednym ze wzgórz otaczających miasto i zwanym Velje brdo. W skład stowarzyszenia wchodzą następujące zespoły: zespół folklorystyczny, chór młodzieżowy oraz sekcja teatralno-recytatorska. Jako że Czarnogóra jest krajem wieloetnicznym, zespół folklorystyczny wykonuje tańce i pieśni nie tylko z terytorium Czarnogóry, lecz również z innych republik byłej Jugosławii. Zespół liczy ok. 200 członków pogrupowanych według wieku.

Na Festiwalu CRVENA STIJENA zaprezentuje następujące tańce: sumadija (z północy kraju), vrsuta (ze wzgórz okalających wybrzeże), bokeljske igre (tańce z regionu Boka – nadmorskiej części Czarnogóry), povardarje (z północnowschodniej części kraju), vranjanska svita (z południowej części Serbii, graniczącej z północną częścią Czarnogóry), pirinska makedonija (z Macedonii Pirińskiej), banat (z Banatu, północnej części Serbii – taniec wykonywany przez Czarnogórców mieszkających na terenach przygranicznych). Wiązankę tradycyjnych melodii wykona na piszczałce Stefan Martinovic.

Kierownikiem zespołu jest Drasko Savkovic, a Goran Savkovic jest choreografem.