Kategoria: Komunikaty Biura Prezydenta

125 lat Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół"

Prezydent Ryszard Nowak uczestniczył w uroczystościach 125-lecia założenia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Jubileusz poprzedziła msza św. odprawiona w kościele pw. św. Kazimierza. Kazanie, w którym o historii i ideałach ludzi skupionych w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” mówił ks. prałat Stanisław Czachor. Następnie już w MCK SOKÓŁ odbyły się uroczystości, w których uczestniczyli m.in. prezydent Ryszard Nowak, wiceprezydent Bożena Jawor, wicemarszałek Roman Ciepiela, przewodniczący RM Jerzy Wituszyński, członek Zarządu Powiatu Nowosądeckiego Ryszard Poradowski, Antoni Malczak i Leszek Zegzda aktualny prezes TG „Sokół”, który przybliżył zaproszonym na uroczystość gościom historię i zasługi Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.

Prezydent Ryszard Nowak wręczył prezesowi Leszkowi Zegździe kopię aktu lokacyjnego miasta i życzył wielu inicjatyw i realizacji założonych celów, dalszego rozwoju Towarzystwa i „wysokich, sokolich lotów”. Natomiast wicemarszałek Roman Ciepiela wręczył Medal „Polonia Minor”, przyznany za szczególne zasługi w działalności na rzecz Małopolski. Powiat Nowosądecki obdarował Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" Złotym Jabłkiem Sądeckim, przyznanym za zasługi dla Powiatu Nowosądeckiego.

Po części oficjalnej wystąpił Kabaret Piwnica pod Baranami, a po programie artystycznym odsłonięto tablice pamiątkowe ku czci Zofii Flisówny i Ireny Styczyńskiej.

Towarzystwo Gimnastyczne Sokół to jedna z najstarszych organizacji społecznych w Polsce. Jej nazwa wskazuje na dbałość o rozwój tężyzny fizycznej, ale w rzeczywistości był to tylko środek do szerszego celu - kształtowania grona patriotów zdolnych do walki o odrodzenie Ojczyzny, a później do odbudowania niepodległego państwa.W Nowym Sączu Gniazdo Sokoła powstało w 1887 roku. Do organizacji, w której panowały od początku demokratyczne zasady, należały zawsze elity społeczności lokalnej. Materialny i duchowy dorobek Towarzystwa jest ogromny. Niezwykle ważnym wydarzeniem, dla przywracania współczesnym pamięci historycznej, była wielka wystawa „Tradycje Sokolstwa Polskiego”, zorganizowana w 1994 r. przez Wojewódzki Ośrodek Kultury i odrodzone Towarzystwo Gimnastyczne SOKÓŁ pod honorowym patronatem ostatniego Prezydenta RP na Uchodźstwie, Ryszarda Kaczorowskiego. Pan Prezydent odwiedził wówczas po raz pierwszy Nowy Sącz, zwiedził też wystawę w Galerii „Dawna Synagoga” a bardzo uroczyście i z honorami podjęty został przez ówczesnego wiceprezydenta miasta Leszka Zegzdę w sali reprezentacyjnej sądeckiego ratusza. Oprócz wystawy, zorganizowana została ogólnopolska sesja popularno-naukowa nt. Towarzystwa Gimnastycznego SOKÓŁ. Komisarzami wystawy byli Antoni Kroh i Barbara Magiera. Dzięki ich zaangażowaniu, na wystawie zgromadzona została wielka liczba eksponatów z archiwów, muzeów i różnych gniazd Towarzystwa Gimnastycznego w kraju i za granicą. Oprócz oryginalnych pamiątek, na wystawie eksponowana była duża liczba kopii dokumentów i zdjęć. Te materiały umieszczone zostały na planszach. Po wystawie pozostało ok. 80 takich plansz, które później wielokrotnie były wypożyczane przez różne instytucje i eksponowane na wystawach, m. in. w Muzeum Niepodległości w Warszawie, w Centrum Kultury w Przemyślu, Towarzystwie Gimnastycznym SOKÓŁ w Krakowie. Obecnie, część plansz zdobi ściany w odnowionym budynku Sokoła i wzbudza zainteresowanie wielu osób, świadcząc o wielkiej i chlubnej historii największej organizacji w historii Polskiego Narodu.

W roku 1997, w dniu 8 listopada – w 110 rocznicę powstania Sądeckiego Gniazda i w 105 oddania do użytku Sokolni Sądeckiej – na elewacji od ulicy Długosza odsłonięta została – wykonana z brązu – tablica pamiątkowa z napisem:

Sokolstwu nowosądeckiemu zapisanemu chwalebnie w historii miasta dorobkiem patriotycznym, duchowym i materialnym w 110. rocznicę założenia Gniazda oraz 105 – lecie wzniesienia Sokolni Druhom – Sokołom Za trud życia ofiarowany Ojczyźnie Sądeczanie Anno Domini 1997

Odsłonięcia tablicy dokonali druh Antoni Sitek – przedwojenny Sokół i kronikarz Gniazda sądeckiego oraz Honorowy Prezes Gniazda, córka Stanisława Flisa, drugiego prezesa TG Sokół, Zofia Flisówna. Tablicę – po uroczystej mszy świętej, poświęcił ksiądz prałat Stanisław Czachor. Na płycinach w formie tarcz, usytuowanych na elewacji pierwszego piętra, umieszczone zostały trzy godła: Godło Polski oraz Herby Ziemi Sądeckiej i Nowego Sącza. To IM zawsze służył wiernie SOKÓŁ a Sokoli przelewali krew i oddawali życie. Uroczystości towarzyszył chór z Lwowa. I znowu nić historii symbolicznie została związana.

Rok wielkiego jubileuszu miał również wielkie znaczenie dla Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Nowym Sączu i dla Sokolni Sądeckiej. Oto bowiem po siedmiu latach bardzo trudnego remontu, skrzydło południowe budynku – w dniu 8 listopada – dokładnie w 108 rocznicę oddania pierwszego obiektu, zostało poświęcone przez księdza biskupa Józefa Gucwę i oddane w służbę społeczną jako pomnik przełomu tysiącleci. W uroczystości uczestniczyli – nie kryjąc wzruszenia – Sokoli Sądeccy, którzy dokonali odsłonięcia pięciu tablic pamiątkowych wszystkich przedwojennych prezesów. Ci najwybitniejsi obywatele Nowego Sącza od tego momentu patronują salom odnowionej Sokolni stanowiąc wzór postawy patriotycznej i obywatelskiej dla współczesnych pokoleń.

8 listopada w 2002 roku – w 115 rocznicę powstania Gniazda i 110 rocznicę oddania Sokolni a 710 rocznicę lokacji Nowego Sącza, skrzydło główne budynku Sokoła – a właściwie sala im. Lucjana Lipińskiego, stała się miejscem wielkiego widowiska historycznego. Sądeczanie po raz pierwszy zobaczyli – jeszcze w stanie surowym – nowy kształt sali. Młodzież z Duszpasterstwa Akademickiego „Strych” przy Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa oraz z Chóru Scherzo I Liceum im. Jana Długosza, zrealizowała poruszające widowisko w reżyserii druhny Małgorzaty Brody. Niezwykłość miejsca; surowe, betonowe ściany, wysoka na kilkanaście metrów przestrzeń, półmrok i punktowe podświetlenie reflektorami, rozmieszczenie wykonawców w różnych miejscach na balkonach a widowni na scenie – spotęgowały trudny do zapomnienia efekt. Przed widowiskiem, w ścianę muru Sokolni, wmurowana została kopia aktu poświęcenia kamienia węgielnego Sokolni (odnalezionego w trakcie prac remontowych) oraz dokumenty odrodzonej organizacji.

8 listopada 2004 roku – 117 lat od poświęcenia pierwszego budynku Sokolni – ks. Biskup Stanisław Budzik poświęcił odrestaurowane, a właściwie na nowo wybudowane, skrzydło główne Sokoła. Uroczystego otwarcia obiektu dokonał ówczesny Marszałek Województwa Małopolskiego, Janusz Sepioł, który również odsłonił pamiątkową tablicę.

Pierwszym prezesem odrodzonego TG SOKÓŁ był Jerzy Gwiżdż, Prezydent Nowego Sącza w latach 1990 – 94. Od roku 1996 prezesem Organizacji jest Leszek Zegzda, wieloletni wiceprezydent Nowego Sącza (1990 – 2002), a w latach (2007 – 2010) wicemarszałek Województwa Małopolskiego. Członkowie odrodzonego Sokoła, od początku bardzo serdecznie wspierali ideę modernizacji i rozbudowy Sokolni.

Autor: -
Dodano: 2012-11-12 08:42:00