Kategoria: Media informują

Zamiast znaków opłaty skarbowej wpłata lub przelew na konto urzędu

Zamiast znaków opłaty skarbowej wpłata lub przelew na konto urzędu
Od nowego roku opłatę skarbową wpłaca się gotówką w kasie organu podatkowego albo przelewa bezgotówkowo na jego rachunek. Oznacza to, że znaczki skarbowe nie mogą być już stosowane.

Od 1 stycznia br. obowiązuje ustawa z 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. nr 225, poz. 1635), która wprowadziła nowy system jej naliczania i pobierania.
Zmiany dotyczą zarówno zakresu obciążeń opłatą skarbową, jak i zasad jej rozliczania. Wpłyną one na działalność organów samorządowych oraz na wysokość dochodów tych jednostek. Organem podatkowym właściwym w sprawach tej opłaty jest, bowiem wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a wpływy z niej zasilają budżety gmin.

Opłata tylko za czynności urzędowe
Jedną z bardziej widocznych zmian systemowych, przewidzianych w nowej ustawie, jest ograniczenie stosowania opłaty skarbowej tylko do czynności urzędowych związanych z funkcjonowaniem organów (urzędów) administracji publicznej. Ze względu na to w nowej ustawie brak m.in. obowiązku uiszczania opłaty skarbowej od weksli stanowiących zabezpieczenia płatności z zakresu prawa cywilnego i gospodarczego. Opłata nie będzie już także obciążała oświadczeń poręczycieli. Natomiast w przypadku dokumentów stwierdzających udzielenie pełnomocnictwa będzie dotyczyć tylko tych składanych w sprawach z zakresu administracji publicznej lub w sprawach sądowych.

Zasadniczo, opłata skarbowa będzie nakładana na następujące rodzaje działań:
- dokonywanie czynności urzędowych na podstawie zgłoszenia lub na wniosek,
- wydawanie zaświadczeń na wniosek,
- wydawanie zezwoleń (pozwoleń, koncesji).

Oznacza to, że od 1 stycznia br. opłata skarbowa nie obejmuje podań i załączników do podań.
Rezygnacja z opłaty skarbowej w tym zakresie spowodowana została przede wszystkim względami natury praktycznej, w tym m.in. możliwością wnoszenia podań drogą elektroniczną oraz nieskuteczną i kosztowną egzekucją obowiązku uiszczania opłaty skarbowej w takim przypadku. Często w praktyce okazywało się, że koszt kierowania drogą pocztową wezwań o uiszczenie opłaty przewyższał jej wysokość.

Rozszerzenie opłaty
Biorąc pod uwagę trzyrodzajowe tytuły poboru opłaty skarbowej obowiązujące po 1 stycznia br. (czynności urzędowe, zaświadczenia i zezwolenia), zakres obciążeń tą opłatą został zwiększony. Po pierwsze, opłatą objęto nowe działania. Jedną z czynności urzędowych istotnych dla działalności samorządu terytorialnego, która w nowej ustawie została obciążona opłatą skarbową, jest wydanie wypisu lub wyrysu ze studium lub planu zagospodarowania przestrzennego.
Po drugie, podwyższenia stawek opłaty skarbowej.
Pełną listę czynności objętych opłatą skarbową, jej stawki oraz wykaz zwolnień zawiera załącznik do ustawy o opłacie skarbowej.
Oznacza to, że po 1 stycznia br. generalnie od decyzji wydawanych przez organy samorządowe (z wyjątkiem decyzji wyraźnie przedmiotowo zwolnionych) pobierana będzie opłata skarbowa albo w wysokości 10 zł, albo w wysokości określonej w załączniku do ustawy (np. do decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu przypisana została stawka opłaty skarbowej w wysokości 107 zł).
Zakres stosowania opłaty skarbowej powiększono także w przypadku zaświadczeń i zezwoleń, m.in. poprzez dopisanie w załączniku do ustawy nowych pozycji zaświadczeń i zezwoleń, obciążonych opłatą skarbową, ale także w zwiększeniu stawek od pozostałych zaświadczeń i zezwoleń.
W przypadku pozostałych zaświadczeń generalna stawka opłaty skarbowej wynosić będzie 17 zł, odnośnie natomiast do zezwoleń, to – na wykonywanie działalności gospodarczej ustalono ją w wysokości 616 zł, zaś od pozostałych zezwoleń na 82 zł.

Bez opłaty administracyjnej
Jednocześnie ustawodawca wyeliminował w stosunku do czynności urzędowych wykonywanych przez organy gminy (wójta, burmistrza, prezydenta miasta), a nie objętych opłatą skarbową, możliwość wprowadzania przez rady gmin opłaty administracyjnej. Stało się tak, ponieważ po rozszerzeniu zakresu opłaty skarbowej zasadniczo na wszystkie decyzje, upoważnienie dotyczące opłat administracyjnych straciło rację bytu. Dlatego na mocy art. 13 nowej ustawy o opłacie skarbowej uchylony został m.in. określający dotychczas to upoważnienie art. 18 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2006 r, nr 121, poz. 844).

Mniej zwolnień
Jeżeli chodzi o zwolnienia od obowiązku uiszczania opłaty skarbowej, to pojawiły się nowe, w stosunku do starej ustawy, ale jest ich mniej niż działań nowo objętych opłatą.
Wśród ulgowych rozwiązań warto zwrócić uwagę na ograniczenie obciążeń opłatą zmian zezwoleń, pozwoleń lub koncesji do przypadków, gdy zmiana polega na przedłużeniu terminu ważności danego zezwolenia (koncesji, pozwolenia) lub rozszerzeniu jego zakresu.

Znaczki skarbowe do kosza
Jeszcze dalej idące zmiany dotyczą zasad rozliczeń opłaty skarbowej.
Wśród nich główna to eliminacja uiszczania opłaty skarbowej z użyciem urzędowych znaków, jak również urzędowych druków wekslowych (w tym drugim zakresie zmiana jest konsekwencją zniesienia opłaty skarbowej od weksli.

Kłopoty z nowym sposobem pobierania opłaty
Zlikwidowanie znaków opłaty skarbowej powoduje jednak kilka problemów, które gminy i to jak najszybciej powinny rozwiązać.
Do tej pory wystarczyło, bowiem nakleić znaczek, natomiast od 1 stycznia br. zamiast znaczka trzeba dołączyć dowód zapłaty należnej opłaty skarbowej.
Dokonanie opłaty np. na poczcie lub w banku spowoduje natomiast, (co do zasady) konieczność zapłaty prowizji z tego tytułu. Może to wywołać du¬że niezadowolenie klientów urzędu, biorąc pod uwagę zwłaszcza jednoczesne rozszerzenie katalogu czynności objętych opłatą i wzrost jej stawek
Dlatego gminy powinny już podjąć decyzję, w jaki sposób zamierzają rozwiązać kwestię wnoszenia opłat skarbowych.

Pomysły na rozwiązanie problemu
Ustawa o opłacie skarbowej daje radom gmin możliwość zarządzenia poboru opłaty skarbowej w drodze inkasa i wyznaczenia inkasentów. Uchwała w tej sprawie powinna określać m.in. wysokość wynagrodzenia za inkaso.
Z pewnością ułatwieniem dla wnoszących opłaty skarbowe byłoby zlecenie inkasa podmiotom, które do tej pory trudniły się dystrybucją znaków skarbowych. Inkasentami mogą być także banki i placówki pocztowe. Gminy mogą także negocjować z pocztą i bankami zaniechanie pobierania prowizji od opłat skarbowych. Niektórym jednostkom już się to udało.
Prawo nie zabrania także dokonywania wpłat za pomocą kart bankowych. W tym przypadku ważne jest pouczenie pracowników, że dowód wpłaty w postaci wydruku przelewu dokonanego w banku internetowym nie zawiera klasycznego stempla.

W Poznaniu bez problemów
Kłopotów z wnoszeniem opłaty skarbowej nie mają mieszkań¬cy Poznania, bowiem władze miasta wcześniej zatroszczyły się o rozwiązanie tego problemu.
- Starania o organizację poboru opłaty skarbowej po 1 stycznia 2007 r. podjęliśmy z chwilą podpisania ustawy przez Prezydenta RP, co nastąpiło 29 listopada ub.r. - informuje Barbara Sajnaj, skarbnik Poznania. - Przede wszystkim Rada Miasta 19 grudnia 2006 r. podjęła uchwałę w sprawie powołania inkasentów.
Na jej podstawie miasto zatrudniło 18 inkasentów. Są to zarówno osoby fizyczne, jak i prawne, m.in. banki obsługujące urzędy skarbowe.
- Inkasenci działają w 24 punktach miasta zlokalizowanych w siedzibach instytucji administracji publicznej lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie - wyjaśnia Barbara Sajnaj. - Ich wynagrodzenie wynosi 3 proc. od obrotu.
Ponadto, ponieważ Urząd Miasta nie prowadzi punktów kasowych, zdecydowano o zainstalowaniu dodatkowo na stanowiskach obsługujących czynność urzędową podlegającą opłacie skarbowej terminali do pobierania płatności kartami bankomatowymi.
- Zainstalowaliśmy 12 terminali do pobierania płatności kartami bankomatowymi. Koszt wynajęcia 1 urządzenia wynosi 80 zł miesięcznie oraz 1,75 proc. od każdej operacji. Koszty w całości poniesie miasto - tłumaczy Barbara Sajnaj.
Terminale dostarczyła firma serwisowa już świadcząca miastu inne usługi związane z płatnościami, a jej wyboru dokonano na podstawie art. 67 ustawy - Prawo zamówień publicznych, czyli z wolnej ręki.

Zwrot opłaty skarbowej
W nowej ustawie zmianie uległ także moment uiszczania opłaty skarbowej, czyli data powstania obowiązku jej zapłaty. Powstaje on nie, jak było poprzednio, w dacie dokonania czynności urzędowej czy też wydania zaświadczenia lub zezwolenia, ale z chwilą odpowiednio dokonania zgłoszenia bądź złożenia wniosku o dokonanie czynności urzędowej, wydanie zaświadczenia lub zezwolenia (pozwolenia, koncesji) albo złożenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa.
Może się, zatem okazać, że opłata zostanie wniesiona, natomiast do dokonania wnioskowanej czynności urzędowej albo do wydania zaświadczenia lub zezwolenia w rzeczywistości nie dojdzie. W takiej sytuacji ustawodawca przewidział zwrot uiszczonej opłaty skarbowej, który następował będzie tylko na wniosek i nie później niż po upływie pięciu lat od końca roku, w którym opłata została zapłacona.

Obowiązki informacyjne
Nowe przepisy nakładają na organy samorządowe również obowiązek podjęcia starań o zwiększenie skuteczności rozliczania opłaty skarbowej przez zobowiązane do jej rozliczania podmioty (wnioskodawców). Po pierwsze, organy samorządowe zobowiązane zostały do dokonywania adnotacji o zapłacie opłaty, zwolnieniu lub wyłączeniu obowiązku jej zapłaty od dokonanych przez nie czynności urzędowych, wydanych zaświadczeń i zezwoleń. Po drugie zaś, będą one musiały przekazywać właściwym organom podatkowym zbiorcze informacje o przypadkach nieuiszczenia należności. Starosta będzie musiał, zatem składać tego rodzaju zbiorcze informacje do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwego dla siedziby starosty.

Rozporządzenie do ustawy
Od 1 stycznia 2007 r. obowiązuje również rozporządzenie ministra finansów z 21 grudnia 2006 r. w sprawie dokonywania zapłaty opłaty skarbowej oraz trybu jej zwrotu (Dz.U. nr 246, poz. 1804).
Jednoznacznie wskazuje ono, że na podmiocie występującym z wnioskiem spoczywa obowiązek załączenia dowodu zapłaty opłaty skarbowej. Taki dowód powinien zostać włączony przez urzędnika do akt sprawy.
Wyjątkiem jest zwrot dowodu zapłaty podmiotowi, na którym spoczywa obowiązek jej wniesienia. Urząd czyni to na żądanie podmiotu. Oczywiste jest, że przed dokonaniem zwrotu na odwrocie dowodu zapłaty oraz na wniosku (zgłoszeniu, pełnomocnictwie) należy dokonać adnotacji, zawierającej:
- przedmiot opłaty skarbowej,
- kwotę uiszczonej opłaty,
- datę dokonania zgłoszenia, złożenia wniosku przez podmiot, który wniósł opłatę (a w przypadku adnotacji na wniosku/zgłoszeniu daty wpłaty opłaty skarbowej, numeru pokwitowania lub numeru rachunku bankowego, na który dokonano wpłaty),
- pieczęć urzędową wraz z podpisem osoby dokonującej adnotacji, wskazaniem jej imienia, nazwiska i stanowiska służbowego.
Natomiast w przypadku wystąpienia o zwrot opłaty skarbowej organ podatkowy (wójt, burmistrz, prezydent) przed wydaniem decyzji ma obowiązek wezwania organu, do którego wniesiono wniosek (złożono zgłoszenie itd.), a który czynności nie dokonał, do przekazania wniosku (zgłoszenia itd.) albo ich poświadczonych kopii wraz z dowodem zapłaty opłaty skarbowej lub wraz z adnotacją o jej dokonaniu.

Rozporządzenie wskazuje także zasady sporządzania adnotacji w przypadku wydania dokumentu. Powinna ona zawierać:
- wysokość uiszczonej opłaty skarbowej, datę wpłaty, numeru pokwitowania lub numeru rachunku bankowego urzędu - w przypadku dokonania opłaty skarbowej,
- podstawę prawną niedobrania opłaty skarbowej - w przypadku, gdy przepisy dopuszczają możliwość dokonania czynności, mimo niedobrania opłaty,
- podstawę prawną zwolnienia lub wyłączenia - w przypadku, gdy czynności nie podlegają opłacie skarbowej lub są od niej zwolnione.
Gdy dokonanie czynności nie wymaga wydania dokumentu, stosowna adnotacja powinna być zamieszczona na wniosku lub zgłoszeniu.

WAŻNE
Od 1 stycznia br. opłata skarbowa może być uiszczona albo gotówką w kasie urzędu, albo przelewem na rachunek urzędu.

Ustawa wprowadza ogólną zasadę, że od innych niż wymienione w za¬łączniku do niej decyzji, do których mają zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, opłata skarbowa wynosi 10 zł.

Rafał Golat
Anna Kościńska-Paszkowska
Wioletta Kępka

Źródło: Gazeta samorządu i administracji

Autor:
Źródło: Gazeta samorządu
Dodano: 2007-01-26 00:00:00